αλμανάκ

αλμανάκ
Τύπος ημερολογίου, που εκτός από την ένδειξη των μηνών και των ημερών του χρόνου, των αστρονομικών φαινομένων και των εορτών, περιέχει επίσης ανέκδοτα, ποιηματάκια, συμβουλές, αινίγματα και λαϊκές προφητείες. Α. υπήρχαν και στα αρχαιότατα χρόνια (Κίνα, Ινδίες) και περιείχαν κυρίως αστρονομικές πληροφορίες· οι ναυτικοί λαοί (Αιγύπτιοι, Φοίνικες) σημείωναν τη θέση των άστρων σε πίνακες, που τους χρησιμοποιούσαν για οδηγούς. Οι Άραβες, σπουδαίοι αστρονόμοι, έδωσαν στα α. την τωρινή μορφή τους και το όνομά τους (αλ μανάκ = ο χρόνος). Ο Ρετζιομοντάνο, αστρονόμος που έζησε στα τέλη του Μεσαίωνα, ο Νοστράδαμος και πολλοί άλλοι είχαν καταρτίσει ονομαστά α. Με την εφεύρεση της τυπογραφίας, το α. έγινε περιοδική έκδοση. Το κοινό το δεχόταν πλέον με όλο και μεγαλύτερη ικανοποίηση, κυρίως για το ενδιαφέρον που προκαλούσαν οι προφητείες, όπως οι ονομαστές μέχρι σήμερα του Νοστράδαμου. Τον 18o και 19o αι. τα α. σημείωσαν θριαμβευτική αποδοχή. Περίφημα α. είναι οι 69 τόμοι του ιταλικού Α. των Μουσών (Almanacco delle Muse), τα πολυάριθμα θεατρικά α. που περιέχουν πολύτιμες πληροφορίες για το θέατρο της εποχής και τα α. της μόδας. Το πιο ξακουστό από όλα είναι το γενεαλογικό και διπλωματικό Α. του Γκότα (Almanach de Gotha), γραμμένο στη γαλλική και τη γερμανική γλώσσα, το οποίο άρχισε να δημοσιεύεται το 1763 στην πόλη Γκότα της ανατολικής Γερμανίας και αρχικά κυκλοφορούσε μόνο στους κύκλους της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας. Από την άλλη πλευρά, επειδή το πνεύμα του ανθρώπου πάντα έβλεπε κάποια σχέση ανάμεσα στην κίνηση των ουράνιων σωμάτων και στη γνώση του μέλλοντος, πολλά α. έγιναν δημοφιλή με το αστρολογικό τους περιεχόμενο, το οποίο συμπλήρωναν συνταγές, γεωργικές συμβουλές και ανέκδοτα όπως στο γαλλικό Α. Βερμό (Almanach Vermot) που δημοσιεύεται από το έτος 1889. Στην Ελλάδα, το πιο γνωστό λαϊκό α. είναι o λεγόμενος Καζαμίας, που εκδίδεται από τον 19o αι. σε απομίμηση ανάλογου ημερολογίου που κυκλοφόρησε με τον ίδιο τίτλο (Casamia) το 1763. Ο πληρέστερος τίτλος του είναι συνήθως Προφητικόν ημερολόγιον του διασήμου αστρολόγου Καζαμία. Επιστημονικά α. εξακολουθούν να εκδίδονται και αποτελούν συλλογές σημαντικών αστρονομικών γεγονότων κάθε έτους (θέση των αστέρων και των πλανητών, εκλείψεις, ώρες ανατολής και δύσης του Ήλιου και της Σελήνης, αποστάσεις τους από τη Γη υπολογισμένες για κάθε μέρα)· συντάσσονται από ειδικευμένους παρατηρητές και διανέμονται σε όλα τα αστεροσκοπεία και αστρονομικά ινστιτούτα. Από τα πιο αξιόλογα αστρονομικά α. είναι τα American Ephemeris and nautical Almanac της Ουάσινγκτον, Astronomical Ephemeris του Λονδίνου, Astronomical Ephemeris της Μόσχας και Connaissance des temps του Παρισιού. Με εξαίρεση τα έργα αυτά που έχουν αδιαμφισβήτητη επιστημονική αξία, η επιτυχία των άλλων α. έχει αρχίσει να περιορίζεται, παρότι στην εποχή μας είναι πολύ της μόδας τα ωροσκόπια. Τα α. έχουν αντικατασταθεί τώρα από τις ατζέντες. Εικόνες από το γαλλικό αλμανάκ «Τεχνική συλλογή ενδυμασιών και μόδας» (1783). Προμετωπίδα του ιταλικού αλμανάκ «Εικονογραφημένος ταχυδρόμος των οικογενειών». Σελίδα από ελληνικό «Καζαμία», αλμανάκ με προβλέψεις για τον καιρό, παροιμίες, ωροσκόπια κ.ά.
* * *
το
βιβλίο ή πίνακας που περιέχει ημερολόγιο με τις ημέρες, τις εβδομάδες και τους μήνες τού έτους, εκκλησιαστικό εορτολόγιο, καθώς και καταγραφή τών διαφόρων αστρονομικών φαινομένων, συχνά με στοιχεία οδηγίες για τους χωρικούς.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • αλμανάκ — αλμανάκ, το και αλμανάχ, το (λ. αραβ.), ημερολόγιο, ημεροδείχτης: Σου πήρα ένα ωραίο αλμανάκ …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • βιβλιοφιλία — Η αγάπη για το βιβλίο· λέξη που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά προς το τέλος του Μεσαίωνα, στην περίοδο δηλαδή της ακμής των κλασικών σπουδών. Ο Ρίτσαρντ ντε Μπέρι, Άγγλος βιβλιόφιλος που έζησε τον 14o αι. και πρόδρομος του ουμανισμού, ονόμασε… …   Dictionary of Greek

  • βιβλίο — Σύνολο φύλλων χαρτιού, περγαμηνής ή άλλου υλικού, τυπωμένων ή χειρόγραφων, δεμένων μαζί ώστε να αποτελούν έναν τόμο, προορισμένο για κυκλοφορία. Η ιστορία του β. καλύπτει μια περίοδο πάνω από 5.000 ετών και είναι κατά μεγάλο μέρος ιστορία του… …   Dictionary of Greek

  • καζαμίας — Τύπος λαϊκού ημερολογίου, είδος αλμανάκ. Βλ. λ. αλμανάκ. * * * ο τίτλος μικρού λαϊκού ημερολογίου που περιέχει προφητείες, ανέκδοτα κ.λπ., ημερολόγιο, καλαντάρι. [ΕΤΥΜΟΛ. < ιταλ. Casamia, όν. ανύπαρκτου αστρολόγου, το οποίο έμπαινε ως τίτλος… …   Dictionary of Greek

  • Γερμανία — Επίσημη ονομασία: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας Προηγούμενη ονομασία (1948 90): Γερμανική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία (ή Δυτική Γερμανία) & Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία) Έκταση: 357.021 τ.χλμ Πληθυσμός: 82.440.309 κάτ. (2000) Πρωτεύουσα:… …   Dictionary of Greek

  • αίνιγμα — Σύντομη σύνθεση, συνήθως έμμετρη, η οποία με εκφράσεις σκόπιμα ασαφείς προβάλλει ως ερώτημα πράγματα ή ενέργειες, για να βρει ο ερωτώμενος αυτό το οποίο κρύβεται. Γνωστό σε όλους τους λαούς από την πολύ παλαιά εποχή, αναφέρεται σε πράγματα… …   Dictionary of Greek

  • αλμανάκι — το [αλμανάκ] ημερολόγιο, καλαντάρι …   Dictionary of Greek

  • αλμεναχόν — ἁλμεναχόν, το (Μ) η λ. σήμαινε βιβλίο ημερολογίου. Απαντάται στον Ευσέβιο (Ευαγγελ. Προπαρ. 3, 92). Στον Πορφύριο αναφέρεται ως αλμεινιχιακόν. [ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολογίας πιθ. συνδέεται με το αλμανάκ] …   Dictionary of Greek

  • Αντρέγεφ, Λεονίντ Νικολάγεβιτς — (Leonid Nikolayevich Andreyev, Ορέλ 1871 – Μουσταμέγκι, Φιλανδία 1919).Ρώσος συγγραφέας (αναφέρεται και ως Αντρέεφ). Τα πρώτα του έργα τράβηξαν την προσοχή του Γκόρκι, που ανέλαβε να τα δημοσιεύσει. Αρχικά προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του τα… …   Dictionary of Greek

  • Γκρεβέν, Αλφρέντ — (Alfred Grevin, 1827 – 1892).Γάλλος σχεδιαστής και γελοιογράφος. Συνεργάστηκε ως γελοιογράφος στις παρισινές ευθυμογραφικές εφημερίδες Διασκεδαστική εφημερίδα (Journal amusant)και Μικρή εφημερίδα για να γελάτε (Petit journal pour rire)και ίδρυσε… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”